Սելջուկ-թուրքերի արշավանքները

Սելջուկ-թուրքերի արշավանքները Հայաստան տեղի են ունեցել 11-րդ դարի կեսերին։ Դրանց հետևանքով Բյուզանդական կայսրությունը զրկվել է ամբողջ Փոքր Ասիա թերակղզուց և Հայկական լեռնաշխարհի տարածքներից, այդ թվում՝ նոր անկում ապրած Բագրատունիների թագավորության տարածքից, որի վրա շարունակում էին գոյատևել հայկական մի քանի թագավորություններ ու իշխանություններ։

Սելջուկյան տիրապետությունը Հայաստանում տևել է մինչև 13-րդ դարի սկիզբը, երբ երկիրը նվաճվել է մոնղոլ-թաթարների կողմից: Սկզբում ամբողջ Հայաստանը գտնվում էր միասնական սելջուկյան սուլթանության կազմում։ Որպես առանձին միավորներ՝ իրենց ինքնուրույնությունն էին պահպանում Վանանդի (963-1065), Տաշիր-Ձորագետի (978-1113) ու Սյունիքի թագավորությունները (987-1170)։

12-րդ դարում սուլթանությունը թուլանում է ու տրոհվում մի քանի մասերի, ինչից օգտվում են հարևան պետությունները։ Փոքր Ասիայում ձևավորվում է Իկոնիայի սելջուկյան սուլթանությունը, որը նվաճում է Մեծ Հայքի արևմտյան գավառներն ու Փոքր Հայքը, անկախություն է ձեռք բերում Ռուբինյաններիհիմնած նորաստեղծ Կիլիկիայի հայկական իշխանությունը, Հայաստանի հարավային նահագները գրավվում են Այյուբյան սուլթանության կողմից, իսկ հյուսիսում ստեղծվում են Անիի, Դվինի Շադդադյանների սելջուկյան ամիրայությունները։ Նրանք վերանում են Զաքարյանների շնորհիվ, ովքեր հաստատում են նոր հզորացող Վրացական թագավորության գերիշխանությունը՝ Վրաց Բագրատունիների գլխավորությամբ։ Վրաստանի կազմում Զաքարյանները ձեռք են բերել բարձր ինքնավարություն: Արևելյան Հայաստանի ու Վրաստանի հարևանությամբ՝ նախկին Աղվանքի տարածքում, առաջանում են այլ ամիրայություններ ևս, որոնցից ամենահայտնին Գանձակի սելջուկյան ամիրայությունն էր։ Վերջինս նվաճում է հայկական վերջին թագավորությունը՝ Սյունիքը։

Գործնական քերականություն

1. Ընդգծված  ենթակայական դերբայները դարձրո՛ւ դիմավոր բայեր. 

Օրինակ`

Հերքվող վարկած— վարկած, որ հերքվում էր:

Գիշերները մեր այգին այցելող չորքոտանի-Չորքոտանի, որը գիշերնորը այցելում էր մեր այգի
անտառից սկիզբ առնող վտակ- վտակ, որը սկիզբ է առնում անտառից
դժվարին կացության մեջ գտնվող մարդ- մարդ, ով գտնվում է դժվարին կացության մեջ
ցանքերի համար վտանգավոր դարձող անձրև- անձրև, որը ցանքերի համար վտագավոր է դարձել
մառախուղով պատվող լեռնագագաթներ- լեռնագագաթ, որը պատված է մառախուղով
ջրվեժը նկարագրող ճանապարհորդ- ճանապարհորդ, ով նկարադրում է ջրվեժը

2.Ընդգծված  անորոշ դերբայը դիմավոր բա՛յ դարձրու. ինչպիսի՞ դիմավոր ձևեր ստացվեցին:

Օրինակ`

Գնաց ծովում լողանալու- Գնաց , որ ծովում լողանա:

Կանգնեց անկյունում նրան` նորից տեսնելու նպատակով- կանգնեց անկյունում, որ նրան նորից տեսնի:
Խնդրեց նամակը հասցնելու մասին- խնդրեց, որ նամակը հասցնեն:
Մի քանի վարկյան շահելու համար վազեց- վազեց, որ մի քանի վայրկյան շահի:
Սպասեց հոսանքների բերելուն- սպասեց, որ բերեն հոսանքները:
Մի քանի քայլ հեռանալով`  հանդիպեց- մի քանի քայլ հեռացավ, որ հանդիպի:
Հոսանքի ուղղությամբ ցած վազելով` տեսավ- վազեց հոսանքի ուղությամբ ցած, որ տեսնի:
Ջրի պակասելու մասին խոսեցին- ջրի պակասելուց խոսեցին:

3. Փակագծերում տրված ժամանակաձևերից տեքստին համապատասխանող
   ձևն ընտրի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում: Բայց կինն իր կրունկներն ինչո՞ւ պիտի պահեր(պիտի պահի, պիտի պահեր) բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա պիտի դներ(պիտի դնի, պիտի դներ): Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված չէին(չեն,չէին), և մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվում էին(խրվում էին, խրվեցին, խրվել են, խրվել էին) ցեխի մեջ: Եվ ահա մի հնարագետ կոշկակար, որն իր համար հնարել էր(հնարեց, հնարել է, հնարել էր) բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարել:

Մեդուզաներ

• Կատարել թարգմանություն, տեսանյութը կամ հետևյալ նյութ՝ Медузы-волшебная игра красок.
  По краям зонтика располагаются ловчие щупальца, у одних видов они могут быть относительно короткими и густыми, у других — тонкими, длинными, нитевидными. Число щупалец может варьировать от четырех до нескольких сотен.
  Անձևանոցի կողքերից տեղակայված են արագաշարշ շոշափուկները, մի տեսակի մոտ նրանք կարող են լինել կարճ և խիտ, իսկ միուս տեսակի մոտ բարակ, երկար և թելանման: Շոշոփուկների քանակը կարող հասնել 4-ից միչև մի քանի հարյուրի:
  
• Գտնել նկարում պատկերված մեդուզաների տեսակների անվանումները.

• 
  ставромедузы

• 
  Aurelia aurita

• 

• 
  Атолла

• 
  Rhizostoma pulmo

• 

  Cotylorhiza tuberculata

Какую роль играет интернет в моем жизни

Интернет часть моей жизни, то без чего я не представляю мой жизн. Так как я делаю уроки с помощью интернета.Я критически не могу жить без музыки а музыка не могу слушать без интернета. Что касается телефона, он всегда со мной.

Գործնական քերականություն

1. Թվականները գտի՛ր և պարզի՛ր, թե դրանց հետ գոյականները ո՞ր դեպքում են հոգնակիթվով գործածվում:

Միջոցառմանը հարյուր իննսունվեց երեխա մասնակցեց:

Մասնակից հարյուր իննսունվեց երեխանները նույն երգը երգեցին:

Երբեմն, սառնամանիքների ժամանակ, երկնքում երկու կամ երեք արև է երևում:

Մի անգամ, 1868թ. ապրիլի իննին, ուրալյան երկնքում միաժամանակ ութ արև երևաց: Մեկն իսկական էր, մնացած յոթ արևները կեղծ էին:

2. Ա.և Բ. Նախադասությունները համեմատի՛ր: Տարբերությունները գտի՛ր` ուշադրություն դարձնելով թվականներին:

Ա. Ամեն մեկը երկու հաղթանակ շահեց: Բ. Բոլորըը երկուական հաղթանակ շահեցին:

Ա. Հաղթողներից յուրաքանչյուրին մի գիրք նվիրեցին: Բ. Հաղթողներին մի-մի գիրք նվիրեցին:

Ա. Ռոբոտներից յուրաքանչյուրը քսան հրահանգի էր ենթարկվում: Բ. Ռոբոտները քսանական հրահանգի էին ենթարկվում:

Ա. Ամեն մի թզուկը հինգ խնդիր առաջարկեց: Բ. Թզուկները հինգական խնդիր առաջարկեցին:

Ա. Ամեն անկյունում յո՛թ քար շարիր: Բ. Անկյուններում քարերը յոթ-յո՛թ շարիր:

3.Բառի կրկնությամբ կամ ական ածանցով նոր թվականներ ստացի՛ր տրվածներից: Փորձի՛րբացատրել , թե ստացված բոլոր թվականներն ինչո՛ւ են կոչվում բաշխական:

Քառասուն- քառասունական, քառասուն-քառասուն
յոթանասուն- յորանասունական, յոթանասուն-յոթանասուն
ութսուն- ութսունական, ութսուն-ութսուն
տասնութ- տասնութական, տասնութ-տասնութ
երկու հարյուր- երկուհարյուրական, երկու հարյուր- երկու հարյուրր

. Բաշխական թվականները ցույց են տալիս առարկաների բաշխումը որոշ թվային քանակով։

Բաշխական թվականները կազմվում են երկու եղանակով՝ ա) քանակական թվականներին ավելանում է -ական ածանցը,
օրինակ՝ երկուական, տասնմեկական, բ) քանակական թվականների կրկնությամբ, օրինակ՝ հինգ-հինգ։

Հնգական, վեց-վեց, իննսունվեցական, ութական, մեկ-մեկ, տաս-տաս

4. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ նախադասություններում ընդգծված դերանուններն ինչո՞վ ենտարբերվում:

Ա. Որքա՞ն հարստություն է թաղվել ծովի խորքերում առաջին նավի խորտակման օրվանից:

Բ.Ոչ ոք չի կարող ստույգ ասել, թե որքա՞ն հարստություն է թաղվել ծովի խորքերում առաջիննավի խորտակման օրվանից:

Ա. Ե՞րբ են ձկները խավիար դնում:

Բ. Ուզում եմ պարզել, թե ե՞րբ են ձկները խավիար դնում:

Ա. Խեցու մեջ մարգարիտն ինչպե՞ս է  գոյանում:

Բ.Ես նոր եմ իմացել,թե խեցու մեջ մարգարիտն ինչպե´ս է գոյանում:

5. Ընդգծված հարակատար դերբայները դարձրո՛ւ դիմավոր բայեր. Դիմավոր ձևերը ո՞ր դերբայով կազմվեցին:

Օրինակ`
Վաղուց հերքված վարկածը— վարկածը, որ վաղուց հերքվել էր:
Ցանքերի համար վտանգավոր դարձած արձրև, մառախուղով պատված լեռնագագաթներ, ճանապարհորդի նկարագրված ջրվեժը, դժվարին կացության մեջ ընկած մարդ, գիշերները մեր այգին այցելած չորքոտանին, անտառից սկիզբ առած վտակ:

Տրամաբանություն

1. There are three keys that open locks of three different gates. In how many attempts, you can figure out the key for each gate?

3

2. Ո՞ր բաժակը ռաջինը կլցվի

3-րդ

3. Can you guess what is at the end of a rainbow?

4. Գտեք այն թիվը, որը կբաժանվի նշված բոլոր թվերի վրա

1

5. Մի գյուղում 72 նապաստակ կար։  Ամեն 8 ամիսը մեկ նամաստակները կրկնապատկվում էին։  Քանի ամիս առաջ նապաստակները քանակությամբ տասից քիչ էին։

3 ամիս առաջ

6. Մաթեմատիկական գործողությունների օգնությամբ նշված  թվերից ստացեք ամենափոքր արդյունքը։ Թվերի տեղերը չեք կարող փոխել ։

(5 — 4 + 3) : 2 x 1 = 2

7. Ի՞նչ եք տեսնում նկարում․․․ կամ ո՞ւմ

Մարդու դեմք

8. Եթե 77 x = 189 x = 345 x, ապա ինչի՞ է հավասար x -ը:
x = 2

Գործնական քերականություն

1. Տրված անորոշ դերբայների բացառական և գործիական հոլովներով (ուց, ով վերջավորությամբ ձևերով) նախադասություններ կազմի՛ր:

Լսել- Այդ երգը լսելով քնեցի: Բացի երգ լսելուց ամեն ինչ հասցրեցինք անել:

բարձրանալ- Բարձրանալով այդ բարձրունքը, նրանք նոր ռեկորդ սահմանեցին: Նրանք խուսափում էին այդ բարձրունքը բարձրանալուց:

հեռանալ — Նրանք հեռանալով այդ տեղից էլ չվերադարձան: Բացի հեռանալուց նրանք նաև մոռացան այդ վայրի մասին:

2.Գտի՛ր, թե ընդգծված բառաձևերը ե՛րբ են սխալ և երբ` ճիշտ: Ուղղի՛ր սխալ ձևերը:

Գնալիս մի անգամ էլ պատվիրեց զգույշ լինել:
Քո գնալուց հետո հյուրեր եկան:
Այդ աղջկան փրկելիս քիչ էր մնում ինքը խեղդվեր:
Մարդու կյանքը փրկելուց բարի գործ կ՞ա:
Շտապելիս ամեն ինչ  գցում էր ձեռքից:
Շտապելիս ինչ-որ մեկը կանգնեցրեց նրան:
Հոգնել եմ նույն բանն անվերջ ասելուց:
Այդ ասելիս հանկարծ գլխի ընկավ, որ մոռացել է գլխավորը:
Հեռանալիս հիշեցրեց իր հրավերն ու խնդրանքը:
Հեռանալուց հոգնել եմ, ուզում եմ բոլորիդ միասին տեսնել:
Ուշադիր դիտելիս վրան ճեղք կնկատես:
Դա դիտելուց հետո էլ ոչինչ չեմ ուզում տեսնել:

3.Տրված ենթակայական դերբայներով նախադասություններ կազմի՛ր:
Գրող- Այս բալադը գրողը շատ հայտնի կդառնա:
կառուցող- Այդ տունը կառուցող մարդը գնացել է երկրից:
ներող-
բարձրացող- Այն սանդուղքներով բարձրացող մարդը ընկերուհիս է:
հիացող- Նրա պարային հմտություններըվ հիացող շատերը կան:

I giorni della settimana

Lunedi — երկուշաբթի
Martedi — երեքշաբթի
Mercoledi — չորեքշաբթի
Giovedi — հինգշաբթի
Venerdi — ուրբաթ
Sabato — շաբաթ
Domenicha — կիրակի

PRESENTE INDICATIVO

Manangiare  — Ուտել
Io mangio — ես ուտում եմ
Tu mangi — Դու ուտում ես
Lui mangia — նա ուտում է (he)
Lei mangia- նա ուտում է (she)
Noi mangiamo — մենք ուտում ենք
Voi magiatte — դուք ուտում եք
Loro mangiano-նրանք ուտում են

Credere — հավատալ
Io credo — ես հավատում եմ
Tu credi — դու հավատում ես
Lui crede — նա հավատում է (he)
Lei crede — նա հավատում է (she)
Noi crediamo — մենք հավատում ենք
Voi credette — դուք հավատում եք
Loro credono- նրանք հավատում են

scrivere — գրել
Io scrivo — ես գրում եմ
Tu ckrivi — դու գրում ես
Lui scrive — նա գրում է (he)
Lei skrive — նա գրում է (she)
Noi skriviamo — մենք գրում ենք
Voi scrivette — դուք գրում եք
Loro scrivono — նրանք գրում են

Հ. Թումանյան Վերնատուն

Վերնատունը հայ գրական ակումբ-խմբավորում էր, որը հիմնվել էր Հովհաննես Թումանյանի կողմից 1899 թվականին: Խմբավորման հանդիպումները տեղի էին ունենում Թումանյանի բնակարանում: Վերնատան մշտական անդամներն էին՝ Ղազարոս Աղայան, Հովհաննես Թումանյան, Ավետիք Իսահակյան, Լևոն Շանթ, Դերենիկ Դեմիրճյան, Նիկոլ Աղբալյան: Մշտական անդամներից բացի, Վերնատան հանդիպումներին առիթից առիթ ներկա են եղել նաև այլ բազում հայ գրողներ, արվեստագետներ, պատմաբաններ, լեզվաբաններ կամ գրականասեր մարդիկ՝ Պերճ Պռոշյանը, Մուրացանը, Վրթանես Փափազյանը, Կոմիտասը, նկարիչներ՝ Գևորգ Բաշինջաղյանը, Փանոս Թերլեմեզյանը և այլն։ Վերնատան մշտական անդամները շաբաթը մեկ-երկու անգամ հավաքվում էին Հովհաննես Թումանյանի տանը՝ իրար տեսնելու, զրույց անելու (հիմնականում՝ հինգշաբթի և շաբաթ օրերը)։ Այս հանդիպումների ընթացքում մեծ գրողները ընթերցում ու քննարկում էին համաշխարհային գրականության դասական և նոր հեղինակների գործերը, ինչպես նաև իրենց գործերն էին ներկայացնում ընդհանուր քննադատման։