Նյութերի որակական և քանակական բաղադրություն

H₂O

Նյութի որակական բաղադրություն ասելով հասկանում ենք, թե ինչպիսի՞ ատոմներից է կազմված նյութը: Օրինակ H₂O(ջուրը) կազմված է ջրածին(H) և թթվածին(O) քիմիական տարրի ատոմներից:

Քանակական բաղադրություն ասելով հասկանում ենք, ատոմների թիվը:
Ատոմների թիվը — N(H) = 2 ատոմ
N(O) = 1 ատոմ

Ատոմների զանգվածային հարաբերությունը բարդ նյութում:
զանգվածը — m(H) : m(O) = 2 · 1 : 16
ArH = 1        = 1 : 8
ArO = 16

Ատոմների զանգվածային բաժինները բարդ նյութում:
օմեգա — w
w(H) = ?%
w(O) = ?%
Mr(H₂O) = 2 · 1 + 16 = 18
w(H) = 2 · 1 : 18 = 0,1111 · 100% = 11,11%
w(O) = 16/18 = 1,8889(88,89%)

Ատոմների մոլային բաժինները բարդ նյութում:
Մոլ — x
x(H) = ?%
x(O) = ?%
x(H) = 2/3(Hը 2 հատ O 1 հատ միասին 3) = 0,6667 (66,67%)
x(O) = 1/3 = 0,3333(33,33%)

CO₂
Նյութի որակական բաղադրություն ասելով հասկանում ենք, թե ինչպիսի՞ ատոմներից է կազմված նյութը:  CO₂(ածխաթթու գազ) կազմված է Ածխածին(C) և թթվածին(O) քիմիական տարրի ատոմներից:

Քանակական բաղադրություն ասելով հասկանում ենք, ատոմների թիվը:
Ատոմների թիվը — N(C) = 1 ատոմ
N(O) = 2 ատոմ

Ատոմների զանգվածային հարաբերությունը բարդ նյութում:
զանգվածը — m(C) : m(O) = 2 · 16 : 12
ArC = 12
ArO = 16

Ատոմների զանգվածային բաժինները բարդ նյութում:
օմեգա — w
w(H) = ?%
w(O) = ?%
Mr(CO₂) = 2 · 16 + 12 = 44
w(C) =
w(O) =

Ատոմների մոլային բաժինները բարդ նյութում:
Մոլ — x
x(C) = ?%
x(O) = ?%
x(C) =
x(O) =

Առաջադրանքներ
Որոշեք  հետևյալ նյութերի որակական  և  քանակական  բաղադրությունը,
H₂O, Na₂O, NaOH, HNO_2, K₂O, SO_2, N₂O_3, Ca(OH)_2, P₂O_5, Al₂O_3, SO_3, N₂O_5, ZnO, CO, N₂O, CO_2, SiO_2, MgO, Na₂O, Fe(OH)3, Fe₂O₃

• Դասագրքից սովորեք՝  1-4-ՙՙՔիմիայի  հիմնական  հասկացությունները  և  կատարեք 18  և  19  էջերի  վարժությունները