Ա. Իսահակյան «Սաադիի վերջին գարունը»

Աբու Մուհամմեդ ադ-Դին իբն Աբդ Ալլահ Սաադի Շիրազին պարսիկ բանաստեղծ-մորալիստ է:

«Սաադիի վերջին գարուն», վերնագրից էլ երևում է, որ ստեղծագործությունը նրա վերջին գարնան մասին է:
— Ավա՜ղ, անցավ հարյուր տարիս մի գիշերվա երազի պես, թռավ թեթև մի վայրկյանի մեջ…
Կյանքը կարճ է, մեկ ակնթարթ և տարիներ էս կորցնում: Սակայն այն մերն է, պետք է ապրել այնպես, որ հետո չփոշմանել, պետք է ապրել արժանի:

Սաադին անգամ կյանքի վերջին պահերին անգամ զարմանու թե ինչքան գեղեցիկ և կախաչդական կարող է լինել աշխարհը:
— Այո՛, հրաշք է աշխարհք, հեքիաթ է, գեղեցիկ և անհուն զարմանալի։

— Կախարդված է աշխարհը, և բոլոր իրերը հմայված են մի անտեսանելի վհուկի դյութական գավազանով, և հեքիաթացած է ամեն բան։

Եվ ահա ներս է գալիս Նազիաթը, Սաադիի սիրած շիրազուհին, ինքպես նշում է Իսահակյանը: Եվ Նազիաթը եղավ այն մարդը, ով լսեց Սաադիի վերջին խոսքերը:

— Քո շուշան մատներով գրի՛ր «Գյուլստան»–իս հետին էջի վրա իմ այս վերջին խոսքերը.«Ծնվում ենք ակամա, ապրում ենք զարմացած, մեռնում ենք կարոտով…»։

Ծնվում ենք մեր կամքից անկախ, ապրում ենք զարմանալով աշխարհի վրա, ամեն անգամ մեզ համար ինչ-որ նոր բան բացահայտելով, և շարհունակում ենք զարմանալ աշխարհի կախարդականության և հիասքանչության վրա անգամ մինչև վերջին րոպեները: Եվ մահանում այդպես է կարոտը չառնելով այս կյանքից:

Немного серебра/ Մի քիչ արծաթ

Немного серебра/ Մի քիչ արծաթ

Սուֆին հետաքրքրվեց իմաստունից.
— Ասացեք, ինչու՞ են չունեվոր մարդիկ ավելի առատաձեռն և արձագանքող ուրիշի դժվարությանը, քան հարուստները:
— Նայիր պատուհանից: ի՞նչ ես տեսնում:
— Երեխաները զբաղվում են ներքին բակում, ավտոմեքենաներ, ծառեր:
— Իսկ հիմա նայիր հայելու մեջ: Տեսա՞ր ինչ-որ մեկին:
— Այո, ինձ:
— Հասկացա՞ր հիմա: Նայում ես հասարակ ապակուց և տեսնում ես աշխարհը: Բայց հերիք է ավելացնել մի փոքր արծաթ, և դու կորցնում ես, բացի քեզնից ուրիշ որևե մեկին տեսնելու կարողությունը:

фразеологизмы

Ни свет ни заря- рана утром
На первых порах — сначала
С минуты на минуту — скоро
Не в бровь, а в глаз — в точку
Рука об руку — вместе
С глазу на глаз — наедине
Рукой подать — помогут
На скорую руку — быстренька
На край света — далеко
На живую нитку — обманчиво
Как снег на голову — внезапно
В один миг — В мгновение
Изо всех сил — сильно
Кот наплакал — захватывающе
Душа в душу — сердечно
В мгновение ока — моментально

Հայաստանի հանքավայրեր

• 

Քարտեզ

Հանքավայրեր

Вооружённый конфликт в Нагорном Карабахе

2020 году 27 сентября Азербайджан внезапно начал стрелять на город Степанакерт. Обе стороны объявили военное положение. Так же сообщают о многочисленных жертвах среди военнослужащих и мирного населения. Политическую и военную поддержку Азербайджану оказывает Турция, предоставляющая ему военную технику, и непосредственно перед началом боевых действий были направлены сирийские наёмники. Азербайджан стрелял на мирных жителей и Ильхама Алиева нагло брал своих жителей, и продолжает врать… Азербайджанское телевидение продемонстрировало обращение президента Азербайджана Ильхама Алиева к народу Азербайджана. В частности, он заявил:
«Сегодня утром вооружённые силы Армении, используя различные виды оружия, в том числе тяжёлую артиллерию, с нескольких направлений подвергли обстрелу наши населённые пункты, а также военные позиции. В результате вражеского обстрела есть потери, раненые среди мирного населения и военнослужащих… Азербайджанская армия в настоящее время подвергает обстрелу, наносит удары по военным позициям врага, и в результате этих ударов большая часть военной техники противника уничтожена. Это — очередное проявление армянского фашизма».
Азербайджан 3 раза нарушил перемирие….

Homework

Comparisons
1 Use the words in brackets and any other necessary words to complete the sentences.
1 The Oscars are the most important award ceremony in the film industry.
2 The host wasn’t funnyer the guy who did it last year.
3 The ceremony was a lot long.
4 The best actor’s speech was the worst I can remember.
5 However, I think the actors were dressed more beautiful than usual.
6 Apparently one actress was wearing the most expensive dress in the world.

2 Rewrite the sentences so that they mean the same thing.
1 It’s hotter today than it was yesterday.
Yesterday wasn’t as hot as it is today.
2 I’ve never seen a more boring film in my life.
That was the most boring film i’ve ever seen.
3 She’s the kindest person I know.
I don’t know anyone as kind as she is.
4 I used to remember things more easily when I was younger.
I don’t remember thingd as easily as when i was younger.
5 Martin and Steve play tennis equally as well.
Steve plays tennis as equally as Martin
6 It’s the most expensive car in the world.
There isn’t car as expencivle as this.

Reported speech
1 Report the conversation.
0 JILL: I need help.
1 SUE: What’s the matter?
2 JILL: I can’t find my key.
3 SUE: Check inside your pocket.
4 JILL: I’ve already done that.
5 SUE: Have you checked the door?
6 JILL: Why do you want me to do that?
7 SUE: That’s where you always leave them.

SUMMING UP
1 Put the dialogue in order. Listen and check.
BRIAN I’ve been feeling really sick recently.
VICKY Oh dear. What’s wrong?
BRIAN I’m not sure. Every day I wake up more tired than the day before.
VICKY Sick and tired. You should see a doctor.
BRIAN I know. I’m not sure I can wait that long.
VICKY You’d better call them and tell them it’s an emergency.
BRIAN I’m going to. I’ve made an appointment.
VICKY Well hopefully he’ll be able to help you get better.
BRIAN The problem is it’s for next Thursday. They didn’t have one any earlier.
VICKY What! That’s a week from now.

Էլեկտրական հոսանք

Էլեկտրական լիցքերը կարող են տեղաշարժվել, հաղորդվել, առաջացնելով էլեկտրական հոսանք: Ըստ իրենց լիցք հաղորդելու հատկության, նյութերը բաժանվում են հաղորդիչների և մեկուսիչների: 
Մեր կատարած փորձը ցույց տվեց, որ Էլեկտրականության հաղորդիչներ են մետաղները, գրաֆիտը, մարդու և կենդանիների մարմինները, խոնավ հողը և այլն։ 
Ոչ հաղորդիչներ կամ մեկուսիչներ են ապակին, չոր փայտը, ռետինը, մարմարը և այլն։

Հաղորդիչներով լիցքավորված մասնիկների ուղղորդված շարժումը, որի արդյունքում տեղի է ունենում լիցքի տեղափոխություն, կոչվում է էլեկտրական հոսանք:

Պետք է իրար միսացնել հակադիր լիցքեր ունեցող բևեռներ: Հոսանքի աղբյուրներն ունեն երկու բևեռ` դրական «+» և բացասական «–»: Հոսանքի աղբյուրը սարքին պետք է միացնել այնպես, որ աղբյուրի «+» բևեռը համընկնի սարքի «+» բևեռին, իսկ աղբյուրի «–» բևեռը` սարքի «–» բևեռին:  

Էլեկրական լիցքեր

• 

1. Ձգողական, գրավիտացիոն, ծնրության, առաձգականության, արքիմեդյան, շբման, մարմնի կշիռ:
2.  
3. Եթե շբված պլասմասան մոտեցնենք թերթին, պլասմասան կձգի թերթև դեպի իրեն: Դա կոչվում է ձգողականության ուժ
4. Այդ դեպքում թղթերը տարբեր կողմեր կգնան, դա կոչվում վանողականության ուժ:
5. Էլեկտրականության ուժեր
6. Սաթը նշանակում է էլեկտրոն, որից էլ առաջացել է էլեկտրականություն բառը
7. Ձգողական և վանողական
8. Վանում են իրար
9. երկու կետային լիցքավորված մասնիկների փոխադարձ ձգողության կամ վանողության ուժը ուղիղ համեմատական է նրանց լիցքերի մեծության արտադրյալին և հակադարձ համեմատական է հեռավորության քառակուսուն
10. Չափման միավորը ՄՀ-ում կուլոնն է

ՀՍԽՀ տարածքային հիմնախնդիրները

1. Պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին
   1- Տարածքային ինչպիսի՞ խնդիրներ ունեին ՀՍԽՀ-ն և Վրաստանը
   Ջավաղքի և լոռու խնդրիները:
   
   2-Ինչպե՞ս լուծվեցին Հայաստանի և Վրաստանի միջև առկա տարածքային խնդիրները
   Լոռին մնաց Հայաստանի կազմում, իսկ Ախլքալաքը տրվեց վրաստանին: Մենշևիկյան իշխանությունները Լոռին չլեքու համար կազմակերպեցին ապստամբություն, որը ավարտվեց իրենց հաղթայակով, և Լոռին մնաց Խորհրդային Հայաստանի տարածքում: Սակայն կար նայև Ախլքալաքի հարցը, որին լուծում հայերը բնականաբար պնդում էին, որ Ախլքալաքը նույնպես պետք է իրենց տարածք անցին: Սակայն արդեն խորհրդայնացված վրաստանը, համաձայն չէր դրա հետ, և ասում էր, որ, եթե Լոռին տրվեց Հայաստանին, ապա Ախլքալաքը պետք է տրվի Վրաստանին: Հենց այդպես էլ ընդունվեց որոշումը:
   
   3-Տարածքային ինչպիսի՞ խնդիրներ ունեին ՀՍԽՀ-ն և խորհրդային Ադրբեջանը
   Զանգեզուր(Սյունիք), Նախիջևան, Արցախ
   
   4- Ինչպե՞ս լուծվեցին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև առկա տարածքային խնդիրները
   Լեռնային Ղարաբաղի հարցը փոխադրվեց Կովկասյան բյուրոյի պլենում, և նրա հուլիսի 4-ի նիստում որոշում ընդունվեց Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի կազմի մեջ մտցնելու մասին։ Սակայն հետագայում հարցի լուծումը փոխվեց, և Լեռնային Ղարաբաղը թղնվելու թր Ադրբեջանի սահմանում, մնալով ինքնավար մարզ: Ըստ երևույթի այդ ամենը եղավ Ստալինի միջամտությամբ:
   
   Նախիջևանը նույնպես տրվեց Ադրբեջանին: Պայմանագիրը կնքվել էր առանք Հայկական կողմի ներկայացուցչի, որը կարելի է համար, և համարվում է անվավեր:
   
   Զանգեզուրը, ներկայիս Սյունիքը գտնվում է հայաստանի կազմում միայն ի շնորհիվ Գարեգին Նժդեհի:
   
   5-Ինչպիսի՞ նշանակություն ունեցավ Գ․ Նժդեհի ծավալած հերոսական պայքարը Զանգեզուրում
   Նժդեհը շարունակում էր գլխավորել Զանգեզուրի ինքնապաշտպանական մարտերը։ 1920թ. դեկտեմբերի 25-ին որոշվեց ու Սյունիքը ժամանակավոր կլինի ինքնավար, և Գարեգին Նժդեհը դարձավ Սյունիքի սպարապետ: Գարեգին Նժդեհի ղեկավարությամբ Զանգեզուրի գյուղացիության մղած գոյամարտն ունի պատմական նշանակություն։ Դրա շնորհիվ այսօր Զանգեզուրը գտնվում է Հայաստանի սահմաններում։
   
   6- Ներկայացրե՛ք և լուսաբանե՛ք Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերը։ Կատարե՛ք համեմատություն։
   Մոսկվայի ռուս-թուրքական «ընկերության և եղբայրության պայմանագիրը»
   Անունը արդեն հուշում է, թր ում օգտին է եղել այդ պայմանագիրը: Ստալինի ջանքերով Չիչերինը վերջնականապես հրաժարվում է մինչ այդ ունեցած հայանպաստ իր դիրքորոշումից։ Չիչերինը հայտարարում է, որ իրենք չեն պնդի սահմանը Արփաչայից արևմուտք և Արաքսից հարավ անցկացնելուն։ Ուստի Թուրքիային էին անցնում ոչ միայն ամբողջ Կարսի մարզը, այլև Սուրմալուի գավառը, որը երբեք չէր եղել Թուրքիայի կազմում։ Սակայն թուրքական պատվիրակությունը չի բավարարվում այդքանով և պահանջում է, որպեսզի Նախիջևանի մարզը չմնա Հայաստանին, այլ դրվի Ադրբեջանի հովանավորության տակ:
   
   Կարսի Պայմանագիր
   Պայմանագրով Թուրքիային են անցել Կարսի մարզը գրեթե ամբողջությամբ և Սուրմալուի գավառը, ներառյալ Արարատ լեռն իր հարակից շրջաններով, իսկ Ադրբեջանին՝ Նախիջևանի շրջանը, որը սահմանվել է որպես ինքնավար կազմավորում։ Հայաստանը կորցրել է իր տարածքի գրեթե կեսը։ Պայմանագրի դրույթները պարտադրվել են խորհրդային Հայաստանի կառավարությանը ռուս բոլշևիկյան կառավարության և անձամբ Ստալինի ճնշման տակ։ Պայմանագիրը համարվեր է և համարվում է անվավեր, քանի որ կնքվել է առանց Հայաստանի ներկայացուցչի ներկայությամբ:
   
   Երկու պալմանագրերն էլ եղել են Թուքիայի օգին, և Ստալինի մեծ ներդրմամբ:

Բուլինգ

Բուլինգը դա բռնություն է երեխաների հանդեպ: Գոյություն ունեն բուլինգի 5 տեսակ՝
Ֆիզիկական
Կիրառել ֆիզիկական ուժ, հարվածել, վերցնել մյուսի իրերը, կամ ջարդել դրանք, ինչ-որկերպ վնասել և այն:
Բանավոր
Ծաղրել, ճնշել, պիտակավորել(կոչել տհաճ և վատ մականուններով, որոնք կհատկանշեն վատ կողմեր)…
Հոգեբանական կամ սոցիալական
Դիտավորյալ խմբից վտարել, բամբասանք տարածել, սպառնայ կամ վախեցնել:
Սեռական
Բռնի գործողություններ, ֆիզիկական բռնություն, հպումներ և այլն:
Կիբեռ
Բուլինդ համացանցի միջոցով: Որոշ առումով նաև հոգեկան: Ուղարկել ոչ կոկիկ կամ վախեցնող լուսանկարներ կամ տեսանյութեր…

Հասարակությունից տարբերվող և յուրահատկություն ունեցոց մարդը կարող է ենթարկվել բուլինգի: Դա կարող է բերաբերվել հագուստին, սոցիալական դրությանը, արտաքին տեսքին և այն: Եթե ինչ-որ մեկը հագնվի այնպես, ինչպես չի լինի մեկ ուրիշի նոռմայի սահմաններում, նա կարող է այդ մարդու կողմից բուլինգի ենթարկվեր և ենթարկվում է, ինչի հիմքում ընկած է  կարծրատիպային  մտածելակերպը: Մարդիկ իրենց կազմվածքի, մաշկի գույնի, սեռի, անգամ այգության և հավատքի համար նույնպես հիմա բուլինգի են ենթարկվում ինչը ցավալի է, քանի որ մենք չենք ընտրում թե ինչպիսին լինենք: